Παρασκευή 11 Μαρτίου 2011

Τουαρέγκ…

Βερβερινοι της Λιβυης!
Αυτή ήταν η γραφή τους.
Αυτά τα σύμβολά τους, και σημερινή σημαία τους τα διπλά αντίρροπα Ε
 
Σύμβολα των Βερβερίνων
Οι Τουαρέγκ θεωρούνται ως οι διάδοχοι των Γκαραμάντεν. Είναι ο μοναδικός λαός της γης, στον οποίο οι άντρες φοράνε φερετζέ! Το γιατί, παρέμεινε μέχρι σήμερα άγνωστο... Οι άραβες Τουαρέγκ, ένα όνομα που σημαίνει κάτι σαν ''οι αποδιωγμένοι από το Θεό'', παραμένουν ως σήμερα οι πραγματικοί κύριοι της ερήμου!
Οι Τουαρέγκ δεν αποκαλούν τους εαυτούς τους ''Αποδιωγμένους από το Θεό'', αλλά Imazighen, δηλαδή ''Ελεύθερους'' ή ''Ανεξάρτητους''. Ο μοναδικός λαός στον κόσμο, στον οποίο οι άντρες φοράνε φερετζέ, ένα ύφασμα σε βαθύ γαλάζιο χρώμα, το Litham (Λίθαμ), το οποίο δεν βγάζουν ποτέ,όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο. Ο Ελβετός Ρενέ Γκαρντί, που έζησε πολλά χρόνια κοντά στους Τουαρέγκ, υποθέτει ότι η αιτία του ανάγεται στους μύθους. ''Λέγεται ότι ο πολεμιστής που θα πεθάνει με ακάλυπτο το πρόσωπό του χάνει την ψυχή του, η οποία διαφεύγει από το στόμα και τη μύτη.''
Η γραφή τους
Οι σύγχρονοι Τουάρεγκ δεν μπορούν να δώσουν καμία ερμηνεία, το να εμφανιστούν χωρίς καλύπτρα του προσώπου το θεωρούν απλώς ανάρμοστο.
''Χωρίς το Λίθαμ δεν θα ήμασταν πια Ιmocharen (Ιμοχάρεν)'' λένε... Το Ιμοχάρεν θα μπορούσε να μεταφραστεί ''ευγενείς'' και πράγματι,η κοινωνική δομή των Τουαρέγκ είναι αυστηρά φεουδαρχική! Ψηλά στην ιεραρχία βρίσκονται οι ευγενείς, οι οποίοι δεν ασκούν κανένα επάγγελμα και, κατά το παρελθον, αποτελούσαν την ομάδα των φοβερών Ρέτσου. Οι Ρέτσου έκαναν επιδρομές σε καραβάνια και γεωργούς των οάσεων για να αυξήσουν την περιουσία τους. Αυτοί οι άγριοι πολεμιστές, με τις άσπρες καμήλες Μεχάρι, αντιστάθηκαν σθεναρά με ξίφος και λόγχη, ακόμη πριν από λίγα χρόνια, στην προσπάθεια των Γάλλων να τους υποδουλώσουν. Τη δεύτερη βαθμίδα στην ιεραρχία κατέχουν οι Βασάλεν , οι οποίοι αποκαλούνται επίσης Imard ή Kel Ulli, που σημαίνει κάτι σαν γιδάνθρωποι. Φυλάνε τις γίδες και τις καμήλες των κυρίων τους και μπορούν να πάρουν μέρος στις ληστρικές επιδρομές, αλλά θα πρέπει να παραδώσουν στα αφεντικά τους ένα μέρος από τα λάφυρα. Στην κατώτερη βαθμίδα ανήκουν οι Ίκλαν, οι μαύροι σκλάβοι, που δεν είναι μεν Τουάρεγκ, αλλά ντύνονται και συμπεριφέρονται σαν αυτούς. ''Σκλάβοι'' δεν είναι ακριβώς η σωστή λέξη. Ο Ρενέ Γκαρντί πιστεύει ότι ''αντιμετοπίζονται περισσότερο ως κατώτερα μέλη της οικογένειας και μεταξύ κυρίου και δούλου υπάρχει συνήθως μια σχεδόν φιλική σχέση''.
Η σημαία τους
Οι Ίκλαν καλλιεργούν τα χωράφια των φεουδαρχών, μένοντας μόνιμα στις οάσεις, ή συνοδεύουν τους κυρίους τους ως απλοί δούλοι στις μετακινήσεις τους, αφού οι Τουάρεγκ είναι νομάδες εκ πεποιθήσεως και περιφρονούν εκείνους που είναι μόνιμα εγκαταστημένοι σε έναν τόπο.
Παράλληλα με τις άλλες βαθμίδες της ιεραρχίας, ενσωματωμένοι στην κοινωνική δομή των Τουαρέγκ βρίσκονται οι σιδηρουργοί, τους οποίους από τη μια τους περιφρονούν αξαιτίας του επαγγέλματός τους κι από την άλλη τους φοβούνται γιατί πιστεύουν ότι διαθέτουν μαγικές δυνάμεις. Αυτό,κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται στο γεγονός ότι οι σιδηρουργοί είναι πολυτεχνίτες, επεξεργάζονται επίσης το ξύλο, καθώς και το δέρμα και δημιουργούν τις προϋποθέσεις να επιβιώσουν οι Τουαρέγκ, δηλαδή τα όπλα, τα οποία ξέρουν μεν να χειρίζονται οι πολεμιστές,δεν μπορούν όμως να κατασκευάσουν. Ενδείξεις για τους Τουαρέγκ υπάρχουν στις εικόνες των βράχων από την εποχή της γέννησης του Χριστού. Οι εικόνες σε χρώμα ώχρας παρουσιάζουν καβαλάρηδες πάνω σε ζώα, που η προέλευσή τους ήταν από την Αραβική χερσόνησο και πρόσφεραν μια μοναδική εγγύηση για να επιζήσει κάποιος στη Σαχάρα: Τις δρομάδες, δηλαδή τις καμήλες με τη μία καμπούρα. Μόνο το ζώο αυτό που προσαρμόζεται στο κλίμα της ερήμου, έκανε τη Σαχάρα κατοικήσιμη ως τις μέρες μας.
Τα τελευταία 2000 χρόνια οι Τουαρέγκ εξαπλώθηκαν σε όλη τη νότια Σαχάρα. Ο νομαδικός τρόπος ζωής μοιάζει να απειλείται με εξαφάνιση, αφού η φεουδαρχική δομή της κοινωνίας τους έρχεται σε αντίθεση με τις μορφές διακυβέρνησης των σύγχρονων αφρικανικών κρατών, που προσπαθούν να εγκαταστήσουν μόνιμα τους Τουαρέγκ σε συγκεκριμένες περιοχές, καταστρέφοντας έτσι την υποδομή του τρόπου ζωής τους.
Στην Αμπαλέσα, που βρίσκεται στην οροσειρά Αχαγκάρ, στον τόπο απ' όπου λέγεται ότι κατάγονται οι ευγενείς των Τουαρέγκ,μια παλιά παράδοση λέει ότι εδώ έζησε η βασίλισσα Τιν Χινάν, που ήρθε κάποτε από τον Βορρά και είναι η μητέρα της φυλής των Τουαρέγκ.Σε αυτή την παράδοση οφείλεται η μέχρι σήμερα υψηλή θέση της γυναίκας στην κοινωνία τους. Οι γυναίκες των Τουαρέγκ δεν φοράνε φερετζέ (!) και είναι εκείνες οι πραγματικοί φύλακες των παραδόσεων της φυλής. Οι γυναίκες παίζουν ένα μονόχορδο μουσικό όργανο το Ίμσαντ,τραγούδια των Τουάρεγκ, γραμμένα σε Τιφανάχ, μια παλιά λιβυκή γραφή. Τραγούδια της αγάπης και τραγούδια που επαινούν τη νομαδική ζωή στην έρημο. Παρ' όλο που οι Τουαρέγκ εξισλαμίστηκαν, η μητριαρχία διατηρήθηκε μέχρι σήμερα. ''Τα παιδιά ανήκουν στην συντεχνία της μητέρας και όχι του πατέρα. Ο στενότερος αρσενικού γένους συγγενής του παιδιού δεν είναι ο φυσικός του πατέρας, αλλά ο αδελφός της μητέρας. Αυτόν τον θείο κληρονομούν τα παιδιά και όχι τον πατέρα τους. Η δύναμη της γυναίκας εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλη'' γράφει ο Ρενέ Γκαρντί. Αυτά συνέβαιναν βέβαια πριν από πολλά χρόνια. Σήμερα η Αμπαλέσα είναι μια τεχνητή όαση. Οι αντλιομηχανές δουλεύουν συνεχώς και αντλούν το νερό από είκοσι μέτρα βάθος στην επιφάνεια, απ' όπου μέσα από μικρά κανάλια διοχετεύεται στα χωράφια. Για τις οικογένειες των Τουαρέγκ που εγκαταστάθηκαν η κυβέρνηση έχτισε πλίθινα σπίτια, σε αντικατάσταση των παραδοσιακών δερμάτινων σκηνών. Από την πρώτη ματιά φαίνεται σαν να έκλεψε κάποιος από την έρημο ένα κομμάτι παραδείσου... Οι άνθρωποι έχουν μεν τροφή,έχασαν όμως τον δισχιλιετή παραδοσιακό τρόπο ζωής τους.

The Tuareg inhabit the Saharan regions of North Africa - Niger, Mali, Libya, Algeria and Burkina Faso. ‘Tuareg’ is an Arabic term meaning ‘abandoned by God’. They call themselves ‘Imohag’, translated as ‘free men’. No one knows the true origin of the Tuareg, where they came from or when they arrived in the Sahara. Reputedly of Berber descent, the language of the Tuareg is Tamachek, with their own script known as Tifinagh, thought to have ancient Libyan roots. Their numbers are unclear, but estimates run between 300,000 and 1 million. The Tuareg were recorded by the Greek historian Herodotus in the 5th Century BC.
The most striking attribute of the Tuareg is the indigo veil, worn by the men but not the women, giving rise to the popular name ‘the Blue Men of the Sahara’, or ‘Men of the Veil’. Men begin wearing a veil at the age 25.
Πηγή


Η ΜΠΛΕ ΦΥΛΗ
Η παρουσία τους χρωματίζει την ατελείωτη έρημο της Σαχάρας.
Είναι πρόσωπα του μύθου, αλλά εάν θέλετε μπορείτε να τους συναντήσετε κι εσείς.
Φοράνε ρούχα βαθυκύανα και μεγάλα σαρίκια. Το δέρμα τους παίρνει κάποτε κι αυτό την ίδια απόχρωση. Οι "μπλε άνθρωποι" είναι Βερβερίνοι και ανήκουν στη φυλή των Τουαρέγκ. Οι γυναίκες δεν καλύπτουν τα πρόσωπά τους. Τα καλύπτουν όμως οι άντρες όταν γερνάνε. Κάποτε ήταν μόνο νομάδες, όχι όμως πια. Ζούνε πίσω από τα βουνά του Αντι-Ατλαντα, στις πύλες της ερήμου.
 Όποιος του είδε δεν τους ξέχασε ποτέ.
ΤΑ ΒΟΥΝΑ του Μαρόκου λειτουργούν σαν ένα φυσικό σύνορο ανάμεσα στην άμμο της Σαχάρας και τη θάλασσα του Ατλαντικού ωκεανού. Στη σιωπηλή τους παρουσία κρύβονται πολλές φορές θαύματα. Όποιος καταφέρει ποτέ να αποδράσει από την αποπλανητική γοητεία των μαροκινών πόλεων θα αφήσει πίσω του το μυστικοπαθές Μαρακές και το τουριστικό Αγκαντίρ, θα διασχίσει την κοιλάδα του Νταντές, για να κατευθυνθεί τελικά προς τα βουνά του Αντι-Ατλαντα στο νότο.
Πέρα από αυτά τα βουνά τον περιμένει ένα θαύμα, ένας άλλος κόσμος μυθικός, το κοσμογονικό τοπίο της ερήμου, η είσοδος στη Δυτική Σαχάρα. Μεγάλοι κόκκινοι γρανιτένιοι βράχοι, και πίσω μακριά, όσο μπορεί να φθάσει το βλέμμα, απλώνονται οι ατελείωτοι κυματισμοί της άμμου. Χωριά μέσα στη σκόνη, μερικές οάσεις και κάποια παλιά κάσμπα [καστροπολιτείες]...
ΜΙΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ τις πόλεις ονομάζεται Γκελμίμ και είναι ολόκληρη βαμμένη κόκκινη. Ήτανε κάποτε μεγάλο κέντρο εμπορικό, γιατί από εκεί περνάγανε τα καραβάνια που κατευθύνονταν προς τη Μαυριτανία, το Μάλι και τη Σενεγάλη.
Κάθε Σάββατο γίνεται το παζάρι με τις καμήλες, οι έρημοι και σκονισμένοι δρόμοι γεμίζουν ξαφνικά από ένα πολύχρωμο πλήθος. Το παζάρι είναι τεράστιο. Δεξιά είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, τα μπαχάρια και τα ρούχα. Αριστερά είναι τα πρόβατα, οι κατσίκες και βέβαια οι καμήλες.
Οι "μπλε άνθρωποι" είναι εδώ κάθε Σάββατο. Τα ρούχα τους έχουν αυτό το υπέροχο χρώμα του ουρανού και της βαθιάς θάλασσας. Τα βάφουν με ένα περίεργο τρόπο.
Λιώνουν την μπλε σκόνη με μια πέτρα επάνω στο ύφασμα.
Όμως, σιγά-σιγά η μπογιά ξεβάφει επάνω στο δέρμα. Το δέρμα τους γίνεται κι αυτό μπλε. Οι "μπλε άνθρωποι" κατοικούν στην έρημο και επισκέπτονται κάθε Σάββατο την πόλη Γκελμίμ. Από πάντα.
Οι γυναίκες τους χορεύουν έναν παράξενο εκστατικό χορό, την γκουέντρα. Είναι χορός καθιστός, γιατί οι σκηνές τους δεν επιτρέπουν άλλου είδους κίνηση. Ο ρυθμός τους μοιάζει λίγο με το ρυθμό των Μπουλερίας στο φλαμένκο. Γκουέντρα λέγεται το καζάνι που μαγειρεύουν οι Βερβερίνοι όταν μετακινούνται από δω κι από κει με τα καραβάνια τους. Αυτό το ίδιο καζάνι, σκεπασμένο με το δέρμα μιας κατσίκας, κρατάει το βασικό ρυθμό στο χορό γκουέντρα. Τραγουδάνε και χτυπάνε ρυθμικά τα χέρια τους. Κάθονται όλοι σε κύκλο. Στη μέση, μία γυναίκα, με μπλε ρούχα, μόνη της, χορεύει. Εάν είστε τυχεροί, μπορεί να ακούσετε υπέροχες μελωδίες, τις ευλογημένες μελωδίες της γκουέντρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου