Η λέξη "Αθανασία " σχετίζεται ετυμολογικά με την λέξη "Θάνατος ".
Added by Η αθανασία (ή αιώνια ζωή) είναι η έννοια της διαβίωσης με φυσική ή πνευματική μορφή για ένα άπειρο χρονικό διάστημα. Έχει αποτελέσει το αντικείμενο κερδοσκοπίας, φαντασίας, και συζήτησης σε πολλές φιλοσοφίες και θρησκείες.
Ο θάνατος είναι το μεγαλύτερο πλήγμα που υφίσταται ο άνθρωπος. Η ύπαρξη μηδενίζεται με την τελευτή της. Στο φάσμα της απειλής του θανάτου τίθεται το ερώτημα για το νόημα της ζωής.
- Αφού πεθαίνουμε γιατί γεννώμαστε;
- Αφού γεννώμαστε γιατί να πεθαίνουμε;
- Ποιο νόημα έχει η ζωή;
- Τι γίνεται με το θάνατο;
Δύο κλασσικές απαντήσεις στα θεμελιώδη αυτά ερωτήματα δίνονται από τη θεωρία της αθανασίας των ψυχών και από την πίστη στην ανάσταση των νεκρών.
Η αθανασία της ψυχής
Edit
Η πίστη στην αθανασία αποτελεί μια κλασσική απάντηση στο υπαρξιακόερώτημα του ανθρώπου για το θάνατο, εάν δηλαδή αποτελεί το οριστικότέρμα της ζωής ή μήπως πρόκειται μόνο για ένα σταθμό, κάποιο σύντομοδιάλειμμα και μια πρόσκαιρη διακοπή του φαινομένου της ζωής.
Η αθανασία υποστηρίζει τη δεύτερη εκδοχή παρομοιάζοντας το θάνατο με τον ύπνο:
- Ο θάνατος εκλαμβάνεται ως «μεγάλος ύπνος» και
- ο ύπνος ως «μικρός θάνατος».
Όπως ο ύπνος διακόπτει προσωρινά τον ημερήσιο κύκλο της ανθρώπινης ζωής, έτσι και ο θάνατος είναι μια «κοίμηση», κάποιο πρόσκαιρο διάλειμμα στον πολυετή κύκλο της ζωής μας.
Η περί αθανασίας δοξασία συνδέεται με άλλες παρεμφερείς πεποιθήσεις (ανάσταση νεκρών, μετεμψύχωση) και είναι γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων με παγκόσμια, οικουμενική ισχύ.
Κοιτίδα της δοξασίας για την αθανασία είναι η θρησκεία. Κύρια συστατικά στοιχεία της πίστης στην αθανασία τηςψυχής είναι η συνέχιση της ζωής μετά θάνατο, ο αποχωρισμός της ψυχής από το σώμα κατά την τελευτή του άνθρωπου, η επανένωση τους στο μεταθανάτιο Υπερπέραν, η επουράνια κρίση των επίγειων έργων του ανθρώπου και η συνακόλουθη ανταμοιβή (Παράδεισος, Εδέμ) ή τιμωρία (Κόλαση, Κάτω Κόσμος).
Ιστορική ΑναδρομήEdit
Γύρω από αυτόν το βασικό πυρήνα εμφανίζονται πολυποίκιλες εκδοχές ανάλογα με την πολιτιστική ιδιαιτερότητα κάθε θρησκεύματος, όπως είναι π.χ.
- η Αιγυπτιακή δοξασία στην ύπαρξη δικαστηρίου ετοιμοθάνατων,
- η Περσική διδασκαλία για τη γέφυρα στην οποία βαδίζουν οι νεκροί μεταβαίνοντας από την επίγεια στην επουράνια ύπαρξη τους (γέφυρα στενή για τους αδίκους και ευρύχωρη για τους δικαίους) καθώς και
- η Ινδική δοξασία για τις βαθμίδες (σκαλοπάτια) της κλίμακας πού οδηγεί από τη ζωή στο θάνατο.
Στις θρησκευτικές δοξασίες πρωτογονικών φυλών η επουράνια αθανασία είναι ανεξάρτητη από την επίγεια ζωή και απονέμεται σε όλους τους ανθρώπους αδιακρίτως των πράξεων τους. Αντιθέτως όμως στα μεταγενέστερα.
Ιστορικά θρησκεύματα (Βουδισμός, Ισλαμισμός κ.ά.) η αθανασία είναι ηανταμοιβή των καλών Έργων του επίγειου βίου του ανθρώπου και απονέμεται αποκλειστικά στους δικαίους. Τα κριτήρια της αθανασίας ποικίλλουν και έχουν να κάνουν με διαφορετικούς παράγοντες, όπως είναι:
- η καταγωγή του νεκρού (ευγενής, παρίας κ.λπ.),
- η αιτία του θανάτου (φυσικός, βίαιος, ηρωικός κ.ά.)
- η ηθική ζωή του (δίκαιος, ενάρετος κ.τ.ο.).
Συναφείς με την αθανασία δοξασίες είναι η μετεμψύχωση και η ανάσταση. Η θεωρία της μετεμψύχωσης εμφανίζεται στα ανατολικά θρησκεύματα της Εγγύς και Άπω Ανατολής, ενώ η πίστη στην ανάσταση των νεκρών προσιδιάζει στο χώρο των αβρααμικών μονοθεϊστικών παραδόσεων (Ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, Ισλάμ). Η αθανασία συνδέεται στενότερα με τη μετεμψύχωση, η οποία μεταγγίζεται από την Ασία στην Ευρώπη χάρη στη διαμεσολάβηση του αρχαιοελληνικού ορφισμού και των μυστηριακών θρησκειών.
ΤαξινόμησηEdit
Φυσική ΑθανασίαEdit
Η φυσική αθανασία είναι η ατελείωτη ύπαρξη ενός προσώπου από μια φυσική πηγή όπως ένας εγκέφαλος ή ένας υπολογιστής.
Τεχνολογική ΑθανασίαEdit
Η τεχνολογική αθανασία είναι οι κύκλοι ζωής προοπτικής για πολύ περισσότερο καιρό που πραγματοποιούνται από τις επιστημονικές προόδους σε ποικίλους τομείς: Νανοτεχνολογία, διαδικασίες εντατικής,Γενετική, βιολογική Εφηρμοσμένη Μηχανική, αναπαραγωγική ιατρική,Μικροβιολογία, και άλλες.
Οι σύγχρονοι κύκλοι ζωής στις προηγμένες βιομηχανικές κοινωνίες είναι ήδη εμφανώς πιό μακροχρόνιοι από εκείνοι του παρελθόντος λόγω της καλύτερης διατροφής, της διαθεσιμότητας της υγειονομικής περίθαλψης, του βιοτικού επιπέδου και των βιοϊατρικών επιστημονικών προόδων.
Η τεχνολογική αθανασία προβλέπει την περαιτέρω πρόοδο για τους ίδιους λόγους κατά τη διάρκεια της μικρής προθεσμίας.
Μια σημαντική πτυχή της τρέχουσας επιστημονικής σκέψης για την αθανασία είναι ότι κάποιος συνδυασμός ανθρώπινης κλωνοποίησης, cryonics ή νανοτεχνολογίας θα διαδραματίσει έναν ουσιαστικό ρόλο στην ακραίαπαράταση ζωής. Ο Robert Freitas, ένας θεωρητικός nanorobotics, προτείνει ότι μπορούμε να είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε τα μικροσκοπικά ιατρικά nanorobots που θα μπορούσαν να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος, να βρούν τις επικίνδυνα ουσίες όπως τα καρκινικά κύτταρα και τα βακτηρίδια, και να τα καταστρέψουν.
Κρυογενετική Edit
Μερικοί άνθρωποι θεωρούν ότι τέτοιες επεξεργασίες δεν θα είναι διαθέσιμες στο φυσικό κύκλο ζωής τους. Η Cryonics είναι η πρακτική της συντήρησης των οργανισμών (είτε άθικτα δείγματα είτε μόνο οι εγκέφαλοί τους) για την πιθανή μελλοντική αναγέννηση με την αποθήκευση τους στις κρυογόνες θερμοκρασίες όπου το μεταβολισμό και η αποσύνθεση σταματούν σχεδόν τελείως. Ιδανικά αυτό θα επέτρεπε κλινικά στους νεκρούς ανθρώπους για να επανέλθει στο μέλλον αφότου έχουν ανακαλυφθεί οι θεραπείες στις ασθένειες των ασθενών και η γήρανση είναι αντιστρέψιμη. Οι σύγχρονες διαδικασίες cryonics χρησιμοποιούν μια διαδικασία αποκαλούμενη υαλοποίηση που δημιουργεί ένα γυαλί όπως το κράτος παρά το πάγωμα καθώς το σώμα παρουσιάζεται στις χαμηλές θερμοκρασίες. Αυτή η διαδικασία μειώνει τον κίνδυνο κρυστάλλων πάγου που βλάπτει τη δομή εγκεφάλου. Πολλοί άνθρωποι που επιθυμούν να γίνουν φυσικά αθάνατοι σκέφτονται το cryonics ως εφεδρικό σχέδιο σε περίπτωση που οι νέες τεχνολογίες παράτασης ζωής δεν αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα.
Φόρτωση του εγκεφάλου μέσω υπολογιστώνEdit
Μια ενδιαφέρουσα δυνατότητα περιλαμβάνει το φόρτωμα της προσωπικότητας και των μνημών μέσω της άμεσης επαφής εγκεφάλου-υπολογιστών.
Μερικοί μελλοντολόγοι προτείνουν ότι κάποια μέρα θα είναι δυνατό να φορτωθεί η ανθρώπινη συνείδηση επάνω σε ένα συγκρότημα ηλεκτρονικών υπολογιστών, και να ζήσει επ' αόριστον σε ένα εικονικό περιβάλλον. Ένα άτομο, υπό αυτό το καθεστώς, θα ήταν ουσιαστικά αθάνατο, εκτός και συμβεί μία κατακλυσμιαία καταστροφή ολόκληρου του πολιτισμού και των υπολογιστών του.
Κβαντική ΑθανασίαEdit
Επίσης η θεωρία του Everett προσφέρει στον άνθρωπο την κβαντική αθανασία ( quantum immortality), καθώς ο παρατηρητής μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει σε διαφορετικούς Κβαντικούς Κόσμους. Η ιδέα είναι ιδιαίτερα αμφισβητούμενη.
Βιολογική ΑθανασίαEdit
Η βιολογική αθανασία είναι η απουσία γήρανσης. Ένα κύτταρο ή ένας οργανισμός που δεν υφίστανται γήρανση, ή παύουν να γερνούν σε κάποιο βαθμό, είναι βιολογικά αθάνατοι.
- Η Ύδρα μπορεί να θεωρηθεί βιολογικά αθάνατος δεδομένου ότι δεν υποβάλλεται σε γήρανση.
- Τα βακτηρίδια, ως αποικία, μπορούν επίσης να θεωρηθούν αθάνατα από την κυτταροδιαίρεση, επειδή τα κατεστραμένα μακρομόρια μπορούν να διαχωριστούν μεταξύ των δύο κυττάρων και να αραιωθούν. Εν τούτοις, οι βιολογικά αθάνατοι οργανισμοί μπορούν επίσης να φονευθούν ή να βλαφθούν από μία φυσική καταστροφή.
- ΝΚΠΚ.Τα βακτηρίδια μετά από μία σειρά διαιρέσεων ενώνονται ανά δύο και το προκύπτον κύτταρο επαναλαμβάνει τον κύκλο. Πραγματοποιείται δηλαδή μια μορφή γονιμοποίησης χωρίς την υποστήριξη γεννητικών οργάνων. Η βιολογική σημασία του φαινομένου δόθηκε σε δημοσίευμα στο διαδίκτυο. (1997)
Κυβερνοποίηση (Cyborgization)=Edit
Ο μετασχηματισμός ενός ανθρώπου σε ένα cyborg μπορεί να περιλάβει τα μοσχεύματα ή την εξαγωγή εγκεφάλου ενός ανθρώπινου εγκεφάλου και την τοποθέτηση του σε ένα ρομποτικό σύστημα βιουποστήριξης. Κάποιος θα ήταν έτσι άτρωτος στη γήρανση και την ασθένεια και θεωρητικά αθάνατος εκτός αν σκοτωθεί ή καταστραφεί.
Πνευματική ΑθανασίαEdit
Η πνευματική αθανασία, επίσης γνωστή ως αθανασία της ψυχής, είναι η ατελείωτη ύπαρξη ενός προσώπου από μια μη φυσική πηγή όπως μιαψυχή.
Είναι μια πεποίθηση που εκφράζεται σχεδόν σε κάθε θρησκευτική παράδοση. Και στις δυτικές και ανατολικές θρησκείες, το πνεύμα είναι μιαενέργεια που μετά τον υλικό θάνατο διαιωνίζεται
- είτε για να απολαύσει τη θεϊκή ευδαιμονία (Παράδεισος)
- είτε να υποστεί το αιώνιο βασανιστήριο (Κόλαση.
ΣυμβολισμόςEdit
Υπάρχουν πολυάριθμα σύμβολα που αντιπροσωπεύουν την αθανασία.
Το πλέον γνωστό είναι ένα αιγυπτιακό σύμβολο της ζωής που κρατά τις υποδηλώσεις της αθανασίας όταν απεικονίζεται στα χέρια των Θεών και Φαραώ που είδε όπως έχοντας τον έλεγχο του ταξιδιού της ζωής, το Ankh .
Η λωρίδα Mobious με μορφή ενός Trefoil κόμβου είναι ένα άλλο σύμβολο της αθανασίας.
Οι περισσότερες συμβολικές αντιπροσωπεύσεις του απείρου ή του κύκλου ζωής χρησιμοποιούνται συχνά για να αντιπροσωπεύσουν την αθανασία ανάλογα με το πλαίσιο που τοποθετούνται.
Άλλα παραδείγματα είναι: ο Ουροβορος, ο κινεζικός μύκητας της μακροζωίας, τα δέκα kanji, ο φοίνικας, ο αμάραντος χρωμάτων (στο δυτικό πολιτισμό) και ροδάκινο (στον κινεζικό πολιτισμό).
ΜετεμψύχωσηEdit
Κατά τη θεωρία της μετεμψύχωσης διακρίνεται Ο άνθρωπος σε δύο μόρια, την ψυχή και το σώμα. Η πρώτη είναι άυλη, αγέννητη, ανώλεθρη και εκ φύσεως αθάνατη, ενώ το τελευταίο είναι ένυλο, γεννητό, φθαρτό και θνητό. Τοσώμα είναι η φυλακή και ο τάφος της ψυχής («σώμα» ίσον «σήμα», δηλαδή μνήμα, τάφος). Η ύλη θεωρείται κατώτερη κι υποδεέστερη του πνεύματος. Η πρόσκαιρη ζωή του ανθρώπου είναι το σύντομο διάλειμμα της αιωνιότητας της ψυχής του. Ο θάνατος σημαίνει τον αποχωρισμό της ψυχής από το σώμα κι έτσι εκλαμβάνεται ως απελευθέρωση του άφθαρτου από το φθαρτό, του αιωνίου από το πρόσκαιρο, του ανωτέρου από το κατώτερο.
Η τελευτή του άνθρωπου είναι η πράξη της ελευθερίας του και η στιγμή της επιστροφής του στην αίδια αιωνιότητα, όπου πλέον η ψυχή μεταβάλλει τρόπο υπάρξεως (μετεμψύχωση), ανέρχεται σε υψηλότερο επίπεδο, επιστρέφει στην αρχέγονη, παραδείσια κατάστασή της, από όπου είχε εκπέσει στη «φυλακή», στον ενσώματο «τάφο» της επίγειας ζωής.
Με αυτό τον τρόπο τα ανατολικά θρησκεύματα εξωραΐζουν το θάνατο και παρηγορούν τον άνθρωπο για το κακό της ζωής του. Υπόσχονται σ’ αυτόν τη μεταθανάτια καταξίωσή του και τον συνετίζουν με την απειλή της αιώνιας τιμωρίας του. Σε αντίθεση προς τη μετεμψύχωση βρίσκεται η ιουδαιοχριστιανική πίστη στη σωματική ανάσταση των νεκρών, για την οποία θα γίνει ειδικότερα λόγος στα παρακάτω. Κλασσική διατύπωση της θεωρίας της μετεμψύχωσης βρίσκουμε στον αρχαιοελληνισμό (Ορφισμός, μυστηριακές θρησκείες), ενώ στην Ασία κυκλοφορεί με ποικίλες εκδοχές. Ο κομφουκιανισμός δεν μνημονεύει αθανασία του ανθρώπου, μολονότι διδάσκει τη λατρεία των προγόνων.
ΑνάστασηEdit
Ο χριστιανισμός αποδέχεται λοιπόν την αθανασία, την τροποποιεί όμως ριζικά και επιφυλάσσεται έντονα, έχοντας σαν πρώτιστη οντολογική προϋπόθεση τη σωματική ανάσταση των νεκρών, υπό το πρίσμα της οποίας βλέπει την αθανασία του ανθρώπου. Είναι λανθασμένη η συνήθης τάση ριζικής αντιδιαστολής της αθανασίας προς την ανάσταση, που παρατηρείται στη νεώτερη προτεσταντική θεολογία ιδίως του 20ου αί. Επίσης είναι εσφαλμένη η άλλη ακραία θέση του ρωμαιοκαθολικισμού, κατά την οποία συγχέονται τα όρια ανάστασης-αθανασίας με αποτέλεσμα να υπάγεται η πρώτη στην τελευταία.
Η ανατολική ορθόδοξη θεολογία στον πατερικό της κορμό έχει διατηρήσει τη διαλεκτική ισορροπία μεταξύ των δύο παραπάνω θέσεων με το να διακρίνει χωρίς να διασπά και να συνδέει δίχως να ταυτίζει την ανάσταση προς την αθανασία, δίνοντας το πρωτείο στην πρώτη και αποδεχόμενη την τελευταία υπό τον όρο της πρώτης. «Οι χριστιανοί δεν δεσμεύονται από καμιά φιλοσοφική διδασκαλία περί αθανασίας. Αλλά δεσμεύονται από την πίστη στην καθολική ανάσταση... Μια "αθανασία ασωμάτων ψυχών" δεν θα έλυνε το ανθρώπινο πρόβλημα... Οι χριστιανοί προσδοκούν κάτι μεγαλύτερο από μια "φυσική" αθανασία, λαχταρούν μια αιώνια κοινωνία με το θεό, μια θέωση».
Ο άνθρωπος δεν έχει σώμα, αλλά είναι σώμα και ψυχή. Το αρχιμήδειο στήριγμα, ο θεμέλιος λίθος και η αφετηριακή αρχή της χριστιανικής ανθρωπολογίας είναι η ψυχοσωματική ενότητα της ανθρώπινης οντότητας. Το σώμα δεν είναι κάτι το δευτερεύον, το οποίο δήθεν προστίθεται στην ψυχή για να απαρτισθεί τελικά ο άνθρωπος. Αντιθέτως το σώμα ανήκει στο «είναι» του ανθρώπου, δεν αποτελεί το «έχει» του. Άλλωστε ο Θεός πρώτα έλαβε «χουν από της γης» κι ύστερα «ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής», ώστε τελικά πια «εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γενέσ. 2,7), σύμφωνα πάντα με τα βιβλικά δεδομένα της Δημιουργίας. Προηγείται λοιπόν το ενυλοσωματικό στοιχείο και ακολουθεί το άυλο-ψυχικό για να συναποτελέσουν τη λειτουργική ενότητα, που λέγεται άνθρωπος.
Τόσο στην Βίβλο (Παλαιά και Καινή Διαθήκη) όσο και στους Πατερικά Κείμενα τονίζονται όχι μόνο η ψυχοσωματική ενότητα του ανθρώπου αλλά επιπλέον η καταξίωση της σωματικής οντότητας της ανθρώπινης υπόστασης. Σε ρητή αντίθεση προς τον αρχαιοελληνισμό, ο όποιος υποτιμούσε το σώμα μεταφυσικά («σώμα-σήμα» στους ορφικούς και στον πλατωνισμό), ο ιουδαιοχριστιανισμός εκτιμούσε τη σωματικότητα του ανθρώπου θεολογικά.
Κυρίως στο γεγονός του θανάτου φαίνεται πάρα πολύ καθαρά η καταξίωση της σωματικότητας του ανθρώπου από την Ορθόδοξη Θεολογία. Αυτό αποκαλύπτεται όχι μόνο με την τιμητική προσκύνηση των σωματικών λειψάνων του αγιασμένου πιστού, αλλά και με την πίστη στην "Ανάσταση των Νεκρών".
Μια ακόμα παρεξηγημένη εικόνα του Χριστιανισμού στο θρησκευτικό ή κοσμικό περίγυρο του είναι ότι δήθεν υιοθετεί την αρχαιοελληνική (ορφική ή πλατωνική) θεωρία της "Αθανασίας της Ψυχής".
Όχι μόνο δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλά ισχύει το ακριβώς αντίθετο μάλιστα: οι χριστιανοί καταδικάζουν τηναθανασία της ψυχής, την προΰπαρξη της και τη φυσική αφθαρσία, διότι πιστεύουν ακριβώς στην "Ανάσταση των Νεκρών" και στην αφθαρτοποίηση του σώματος μαζί με την ψυχή.
Ιουδαϊσμός και Χριστιανισμός συνεκτιμούν το σώμα μαζί με την ψυχή. Ο άνθρωπος θεωρείται ψυχοσωματικήοντότητα.
- Ζωή σημαίνει τη λειτουργική σχέση ψυχής και σώματος, τη μετοχή των ψυχικών λειτουργιών στίς σωματικές διαδικασίες και την επικοινωνία ψυχής-σώματος.
- Αν λοιπόν ορίσουμε τη ζωή ως τη σχέση της ψυχής με το σώμα, τότε θεωρούμε ότι ο θάνατος είναι:
- τη απόσχιση της ψυχής από το σώμα,
- την διάσπαση της ψυχοσωματικής ενότητας του ανθρώπου,
- το διαχωρισμό τους και την απομόνωση της ψυχής από το σώμα.
- Πτώμα είναι σώμα χωρίς ψυχή.
- Άνθρωπος είναι έμψυχο σώμα ή ενσώματη ψυχή.
- Νεκρός άνθρωπος είναι μια διασπασμένη οντότητα ανθρώπου σε δύο τμήματα, την ψυχή και το σώμα.
Με την "ανάσταση των νεκρών" συμβαίνει η επανένωση της ψυχής με το σώμα, πραγματώνεται η μετάβαση από τηρήξη που επιφέρει ο Θάνατος στη σχέση της ζωής. Στην ανάσταση συνδέονται εκ νέου η ψυχή με το σώμα, που είχαν χωρισθεί στην τελευτή του ανθρώπου.
Πηγή:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου